Tosning Dadap Tosning Presi
Kasuén-suén,
wénten arsan Ida Betara Mahadéwa ring Gunung Agung pacang ngarsaang okan Jero
Dukuh sané mawasta I Tosning Dadap kalih I Tosning Presi mangda ngayah
ngaturang ilén-ilén sesolahan ka gunung. Sampun kantos ping kalih Ida Betara
Mahadéwa madedauhan pacang ngarsayang okan Jero Dukuh mangda prasida ja ngayah
ngaturang ilén-ilén taler nénten kaaturang okan danéné antuk dané Jero Dukuh.
Wau ping tigané wau raris kaaturang okanné ring Ida Betara turmaning madaging
sarat gumanti Ida Betara micayang Kumalageni ring Jero Dukuh. “Yén wantah
Betara ngarsayang pianak titiangé maka nembelas, ilén-ilén Paduka Betara sané
maparab Kumalageni taler pacang pamitang titiang, yén nénten Betara lédang
titiang taler nénten pacang ngaturang pianak titiang!” Atur Jero Dukuh ring Ida
Betara Mahadéwa.
Betara
raris muwus, “Yén tuah kéto, jalan anggon toh, né ada raos pingit, yén tuah
bakat baan I Dukuh nebag tur prasida Dukuh ngasahin gunung palinggihan
Manirané, juang ento Kumalageniné. Sakéwala yan tusing bakat baan Dukuh nebag
daging pakayunan Manirané, pianak Dukuhé makadadua juang Manira tur gunung
Dukuhé lakar punggel Manira buin apangked.”
“Inggih
titiang ngiring, sakéwanten mangda Ida Betara taler lédang micayang linggih
Idané ring titiang dipét titiang prasida nebag cecimpedan Palungguh Betara,”
asapunika atur dané Jero Dukuh.
Ida
Betara raris ngandika, “Nah, yan tuah kéto Manira cumpu, jalan jani kawitin
tetebagané. Dukuh maluan mesuang raos, Manira lakar nebag!” Asapunika pawuwus
Ida Betara ring Jero Dukuh Kadampal.
Jero Dukuh
Kadampal raris ngaturang cecimpedan ring Ida Betara Mahadéwa, “Inggih Ratu
Palungguh Betara, lédangang Ida muwus atur titiang, napi sané mawasta béngkot
ping kalih, bunter apisan?” Dados kamemegan Ida Betara Mahadéwa wau polih atur
sakadi baos dané Jero Dukuh, sué Ida nénten medal pangandika.
Gelising
crita, rauh Ida Begawan Wrespati saking singid pisereng pacang ngaturang unteng
artos baos Jero Dukuh Kedampal ring Ida Betara, “Inggih titiang nguningang ring
linggih Ida Betara, punika sané mawasta béngkot ping kalih, bunter apisan,
sasih punika Ratu. Ri tatkala tanggal, béngkot apisan, ri tatkala pangelong,
béngkot malih apisan. Dadosnyané ping kalih sampun béngkoté. Samaliha, bunter
apisan punika ri tatkala purnama.”
Déning
asapunika, lédang pakayunan Ida Betara ring Gunung Agung santukan wangdé
kakaonang olih I Dukuh. Raris Betara ngwastanin baos I Dukuh, “Dukuh, yan
kapikayun baan Manira, kéné artin cecimpedan Dukuhé totonan. Ento sing ja ada
lén unduk sasih lan bulan. Tanggal béngkot acepok, pangelong béngkot acepok,
dadi pindo béngkoté, bunter acepok di purnamané.” Miragiang pawuwus Ida Betara
kadi punika, I Dukuh Kadampal kamemegan duaning sampun majanten antuk Jero
Dukuh ragan dané pacang kakaonang macecimpedan antuk Ida Betara Mahadéwa tur
ngaturin Ida Betara mangda gelis ngamedalang cecimpedan.
Duaning
Jero Dukuh ngaturin Ida Betara mangda gelis ngamedalang cecimpedan, Ida Betara
raris ngamedalang cecimpedan, “Nah, apa madan I Dakah mabuah I Dikih, I Dikih
mabuah I Dakah?” Ten keni kocap antuk dané Jero Dukuh ngartos cecimpedan Ida
Betara, saha dané matur nguningayang ragandané sampun kaon.
Ida
Betara ring Gunung Agung ngandika, “Nah, lamun kéto kalah I Dukuh, Manira jani
ngadanin, I Dakah totonan madan gedé, I Dikih madan cerik. Dadinné, I Gedé mabuah
cerik, madan bingin. I Dikih mabuah I Dakah ento i cerik mabuah i gedé ento
tabuan adana.”
Jero
Dukuh Kadampal nénten prasida matur malih tur gelis nyawis pawuwus Ida Betara
ring Gunung Agung saha atur, “Déning titiang sampun kaon, nénten prasida titiang
nyawis pawuwus Betara, mangkin lédang Ida ngambil pianak titiang I Tosning
Dadap Tosning Presi pacang aturang titiang sangkaning manah suci nirmala ring
bukpadan Betara.”
Ida
Betara ngandika, “Nah mapan suba Dukuh kalah Manira lakar nganggon pianak I Dukuhé
ilén-ilén ri tatkala ada piodalan di pura,” asapunika pawuwus Ida Betara Gunung
Agung ring dané Jero Dukuh.
Duaning I Dukuh Kadampal sampun kaon, sané mangkin
kacritayang Ida Betara ring Gunung Agung munggel Gunung Kadampal punika,
mawinan banget soran ring Gunung Agungé. Samaliha, I Tosning Dadap kalih I
Tosning Presi kambil antuk Ida Betara. Tosning Dadap Tosning Presi kantos
mangkin dados ilén-ilén Ida Betara.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar