I Cekel Wanengpati

            Satua I Cekel Wanengpati∙ Ada kõne tutur tuturan satua I Cekel Wanengpati∙ Kacarita Ida Sang Prabhu Koripan madwe putra tëtëlu, lanang kakalih, istri adiri ane paling alit∙ Ane lanang duuran maparab Raden Singapati tur duk mijile mari-ari kadutan madan Alëmkani∙ Ane alitan Mantri Jaya mwah ane istri maparab Raden Galuh Madwilis∙ Subë pada duur-duur, pakayunan Ida Sang Prabhu lakar ngadëgang putrane ane paling duurë dadi ratu, tur subë Ida madadauhan lakar ngawangun kãryya mabiseka ratu, lantas sai-sai kone kawulane ngayah kapuri·

Kacarita jani Sang Prabhu Tanah Sabrang, maparab Sang Prabhu Socawindu, sëdëk Ida siåëp, lantas ida nyumpënë kene· Dewa Sang Prabhu Tanah Sabrang, jani tangarin ragan Idewane, dabës ngandël kasaktian, reh ada ane patut lakar nyedayang Idewa, putran Prabhune di Koripan tur Ida enggal lakar mabiseka ratu· Keto kone panyumpënan Ida Sang Prabhu· Bwin maninne sëmëngan kone Ida Sang Prabhu subë nauhin juru tënunge bëtël tingal, bapa kapangandikaang nangkil ka puri· Disubanne ijuru tënung tangkil, lantas Ida Sang Prabhu ngandika: “Ih cai juru tenung, nira ibi sanja ngipi, okan ratune di Koripan kone lakar ngamatiang nira tur Ida lakar mabiseka ratu· Tëgarang cai jani ngawas ënto, apa saja buka keto"· Mara keto pangandikan Ida Sang Prabhu, lantas ijuru tenung nunggalang kënëh ngawas daging panyumpënan Ida Sang Prabhu· Di subanne tërang tingalinë lantas ia matur· “Inggih Ratune Dewa Agung, mungguhing sane kantënang titiang wantah sawiakti sakadi panyumpënan cokor I Dewa· Kentënang titiang ring Koripan akeh pisan kawulane ngayah mirib gëlis pacang mabiseka ratu· Malih Ida Raden Mantri kantënang titiang mëdal gëni sakeng ragan idane”· Keto kone aturne ijuru tenung, lantas Ida Sang Prabhu ngandikain papatih idane dadua· “Patih Lawe Ijo, Lawe Putih jani këmo paling matiang ia I Mantring Koripan· Yen sing sida baan ngamatiang, ajak ya mai”· Keto kone pangandikan Ida Sang Prabhu, lantas I Patih Lawe Ijo, Lawe Putih mapamit ring Ida Sang Prabhu lantas makëbër kone ngambah saduur guíëm· Tan caritanan dijalan, subë kone pëtëng tëkëd kone I Patih maka dadwa di Koripan, lantas ya masangang sesiåëpan· Suba kone sëpi pada siåëp di Purian, lantas palinga këbëranga kone Ida Raden Mantri Singapati· Tëkëd ditëngah alase, tuun kone I Patih lakar nyedayang Ida Raden Mantri· Mara ukana nëbëk, kukul kone tangan I Patihe makadadwa lantas bwin kone këbëranga Ida Raden Mantri abana ka Puri Tanah Sabrang· Suba kone íëmah tëkëd kone I Patih di Puri, lantas katurang Ida Raden Mantri ring Sang Prabhu tur kuningang undukne tusing nyidayang nyedayang· Disubanne Ida Raden Mantri mauungu, angob gati kone Ida, reh maraûa ragan Ida sing nu di Koripan, lantas Ida mataken tëken Ida Sang Prabhu· “Jro, jro jagat napi wastanne puniki, malih sapasira ngajak tiang mariki?" Lantas ngandika Ida Sang Prabhu· “Cëning, cëning Mantring Koripan, yen cëning sing nawang, bapa ngëlah gumine ne madan gumi tanah sabrang· Kraóa cëning jani dini, bapa nunden mamaling ngajak cëning mai, lakar anggen bapa pianak nyëndenin kagungan bapane· Mara keto pangandika Ida Sang Prabhu, bëndu kone Ida Raden Mantri tur sahasa nuding ngawangwang Ida sang Prabhu· Dening keto, lantas bëndu gati kone Ida Sang Prabhu tur sahasa ukuh nyuduk Ida Raden Mantri, nanging kukul masi tangan idane· Ditu lantas Ida Raden Mantri katalinin, lantas kagënahang dirurunge, kapajëkjëkin sampi jaran kanti Ida kantu disubanne keto lantas ngandikayang ngalante tur këntungang ditëngah pasihe· Kacarita jani di Koripan, sailang Ida Raden Mantri, lantas Ida Sang Prabhu Koripan ngandikayang kawula ngararauh Ida Radeb Mantri, nanging makëjang kone tusing ada nëpukin· Ditu lantas Ida Raden Mantri Jaya nangun yaûa dipura Sagara Kidul· Ida Raden Galuh Madwilis mayaûa ditukade, muwah I Punta Jrudeh mayaûa dhi tëngah alas lalange, pada nyaratang mangden katëpuk ring Raden Mantri· Tan caritanan gëlising satua, I Punta Jrudeh katurunin kone antuk Ida Bhaþara Guru tur ngandika· “Eh, iba Puntajrudeh, yen iba makënëh nëpukin gustin ibane, këmo tunas pajënëngan ari-arin gustin ibane, ënto abëte tutug ajak ngalih, ngujang nyën tuara tëpuk·" Keto kone pangandikan Ida Bhaþara, lantas Ida ical· Ditu lantas I Punta Jrudeh ngenggalang kone ka puri nunas kadutan ari-arin Ida Raden Mantri ane madan I Aíëmkani· Disubane kapaica, lantas majalan kone kadutane ënto, tutuga dogen kone tëkëd I Punta Jrudeh· Tëkëd kone dipasisi dahane, ngënah kone lantene uncab-uncab di tëngah pasihe ënto kone lantas ëncëginë tëken kadutane I Aíëmkani, lantas Ida Raden Mantri ngasisiang dogen· Suba tëkëd disisi, gagaha kone lantene ënto tëken I Punta Jrudeh, lantas tingalinë Ida Raden Mantri kantu tur suba kiris gati kone ragan Idane· Pagërong lantas I Punta Jrudeh ngëling sambilang ngajak Ida Raden Mantri· Sëdëk I Punta Jrudeh pagërong ngëling, lantas muncrat kone yehe mamësu uli dikadutane nyiramin ragan Ida Raden Mantri, lantas Ida meling tur ragan Idane waluya jati buka ane suba-suba· Ditu lantas Ida Raden Mantri aturinë mantuk tëken I Punta Jrudeh, nanging Ida sing kayun· Pakayunan Ida lakar ngararis kadaha, lantas Ida mamargi nyungklit I Aíëmkani, kairing ban I Punta Jrudeh· Ida Raden Mantri magëntos parab, maparab I Cekel Wanengpati·  I Punta Jrudeh madan I Trajiwa muwah I Butatil·

Kacarita gumi dahane duk ënto samun gati, Ida Sang Prabhu Dahã nyungkan kayun, reh putran ida ane Istri maparab Raden Galuh Ambarsari ilang paling rangsasa· Ida Sang Prabhu Dahã maduwe putra dadua lanang istri· Ane lanang alitan maparab Raden Mantri Prabatasari, putane makakalih antuk Ida nunas di pura Sãgara Kidul tur Ida masasangi ditu lakar ngaturang pujawali, nanging kayang jani kone sing taur ida· Ënto kraóa Ida Bhaþara Guru ngandikayang Dewa dadi rangsasa mamaling Ida Raden Galuh· Yen lenan tëken santanan Koripane, tusing kone nyidayang ngamatiang rangsasane ënto· Suba pangkuda-kuda kone Ida Sang Prabhu ngutus panjak ngandikayang ngamatiang rangsasane ënto, tusing nyidayang tur asing asing kautus kema, amaha dogen tëken I rangsasa·

Kacarita I Cekel Wanengpati saåëng iringan idane rauh kone suba di bancingah· Ida manggihin anak tua, lantas Ida mataken· “Jro,jro gumi napi wastanne puniki· Napi awinan dados suung pisan iriki·" Masaut kone anake ënto· “Inggih jro, puniki mawasta jagat Dahã· Awinan jagate iriki samun, sãntukan tiang madue gusti, Ida Raden Galuh palaibang rangsasa tur tan sida antuk Ida Sang Prabhu ngamadëmang·" Buin ngandika I Cekel Wanengpati· “Inggih yen sapunika, marika wëkasang ka puri, uningang tiang pacang ngamadëmang  irangsasa· Ditu lantas anake ënto ngenggalang kapuri nguningang tëken Ida Sang Prabhu, lantas I Cekel Wanengpati kapangandikayang kapuri· Tëkëd di puri, lantas Ida Sang Prabhu ngandika· “Jro tamiu, jrone anak uli dija, nyen adan jrone· Saja jrone masanggup lakar ngamatiang rangsasane ane mamaling okan nirane· " Matur I Cekel Wanengpati· “Inggih Ratu Sang Prabhu, titiang jadma pangumbarayan  tan uning ring para deúa kalih meme bapa· Puniki sane këkalih nyaman titiang, mawasta I Trajiwa këkalih I Butatil· Inggih ne mangkin titiang ngindayang ngiring pakayunan cokor Idewa· Dumadak mangda nyidayang titiang madëmang ipun irangsasa·" “Nah lamun keto, yen sida baan cai ngamatiang irangsasa, nira lakar mabucingang cai tëken Ida nak Galuh·" Keto pangandikan Ida Sang Prabhu, lantas I Cekel Wanengpati muwah I Trajiwa Butatil kaicen kone sangu· Disubanne suud nunas lungsuran, lantas mapamit ring Ida Sang Prabhu majalan ajaka tëtëlu ngalih umah irangsasane· Tan caritan dijalan, tëkëd kone suba jumah irangsasne, dapëtanga irangsasa ngëmban Ida Raden Galuh· Mara ajinanga I Cekel Wanengpati tëken irangsasa, lantas këndël kone ya tur ngomong· “Dewa,dewa Raden Mantri Singapati, jani gantin bapane masupat suud magoba rangsasa· Uli pidan bapa nganti ati Idewa·" Mara Idewa rauh· “Nah cëning Galuh Ambarsari, lamun cëning sing nawang, ne suba rakan cëninge Raden Mantri Koripan, Ida mula patut jodon cëninge, kemo jani cëning mantuk iring cëninge· Bwina cëning Mantri Koripan, jani bapa ngidih sasupatan tëken cëning, tëbëk bapa aji I Alemkani apang buin bapa dadi Dewa mulih ka Suargan·" Ditu lantas tëbëka kone irangsasa tëken I Cekel wenangpati· Lantas irangsasa mati buin dadi Dewa mantuk ka suargan· Suba kone keto, lantas I Cekel Wenangpati mapitutur tëken Ida Raden Galuh· “Adi, adi Galuh Dahã, nyanan yen suba tëkëd jumah di Dahã, da pësan nyën adi nguningang bëli I Mantri Koripan· Yen adi ngomong ngajak bëli da mabëli-bëli, kawukin bëli I Cekel Wanengpati· Ne I Punta Jrudeh adanin bëli I Trajiwa I Butatil·" Keto kone pituturne I Cekel Wanengpati tëken Ida Raden Galuh lantas mantuk kone ka Dahã∙ Suba tëkëd di Dahã, ledang kone kayun Ida Sang Prabhu miwah pramiswari∙ Wireh I Cekel Wanengpati sing ngaku kasujatin ragane, dadiannya buung kone kapabuncingang, reh kemad kayun Sang Prabhu mamantu tëken jlema duduk-dudukan, lantas kandikayang putrane lanang Raden Mantri Prabatasari nganggen paåekan makatatëlu∙ Ida Raden Mantri Prabatasari sayang gati kone tëken I Cekel Wanengpati∙ Pëtëng íëmah sing taen palas, reh eling Ida kapiutangan tëken  I Cekel Wanengpati∙

Tan carita di Dahã kacarita Ida Raden Mantri Jaya ane matapa di Sãgara Kidul, katurunan kone Ida antik Ida bhaþara Guru sãrwi ngandika∙ “Cëning, cening Mantri Jaya, suud cëning matapa dini, reh sing lakar tëpuk rakan cëninge dini∙ Jani këmo cëning luas ngalalana alih rakan cëninge, sinah lakar katëpuk∙ Nah jani bapa maang cëning panjak satak tëken tëgakan gajah∙ Nanging yen suba ilang panjake muwah gajahe ënto cirin cëninge suba matëmu tëken rakan cëninge∙" Keto kone pangandikan Ida Bhaþara Guru, lantas Ida mastu batu satak, makëjang kone dadi jalma tur makëjang pada masikëp tëken dadi gajah abësik∙ Usan Ida mastu keto, lantas Ida ilang∙ Ditu lantas Ida raden Mantri Jaya mantuk ka Koripan ngalinggihin gajah kairing baan panjak∙

Sarauhe di puri, lantas Ida mapamit ring Ida Sang Prabu, ditu lantas Ida Sang Prabhu ngandika∙ “Beh, cëning nanak bagus, da ja cëning iíëh-iíëh∙ Kaludan suba rakan cëninge ngalahin bapa, jani buin cëning nagih luas ngumbara, apa ya dadin bapane jumah padidian∙ Mëlah suba cëning jumah nongos∙ mani puan yen ada sweca Widi, dong mulih rakan cëninge∙" Yadin keto pangandikan Ida Sang Prabhu, malih këdëh Ida Raden Mantri Jaya mapamit, bëndu gati kone Ida Sang Prabhu, lantas kapastu putrane apang gudug∙ Ida Raden Galuh Madwilis ane mayasa ditunune mireng pastun ajine keto, tedun kone Ida uli diputununan tur mapamit ring Ida Sang Prabhu lakar ngiring rakane ngumbara∙ Ditu lantas Ida Raden Galuh Madwilis kawadahin cacupu antuk Ida Raden Mantri Jaya, lantas Ida mamargi ngumbara∙ Dening ragan Idane gudug dadiannya len gati kone warnaó Idane jani tëken ane suba-suba, lantas Ida mëseh parab, I Kalana Carangtinanglung∙

Kacarita pamargin Ida I Kalana Carangtinanglung, suba liu kone Ida ngalahang gumi, rauh lantas Ida di Dahã, ditu kone buin Ida ngusak-asik saåëng kaulan Idane makasatak∙ Baan kasaktian idane muwah panjak idane makëjang dadi kewëh gati kone kayun Ida Sang Prabhu Dahã, reh suba liu kaulan idane mati∙ Ditu lantas Ida Sang Prabhu ngandikayang Cekel Wenengpati nandingin I Kalana Carangtinanglung tur buin kasanggupang lakar kabuncingang ring Raden Galuh Dahã, yen suba kalah satrun idane, lantas I Cekel Wenengpati mëdal konnandingin I Kalana Carangtinanglung∙ Disubane padëm maåëpaåëpan, lantas panjak tëkaning gajah idane I Kalana Carangtinanglung buin kone dadi batu∙ Ida I Kalana Carangtinanglung lali kone Ida tëken pangandikan Ida Bhaþara, nu kone masi Ida mayuddha tur pada sëngitan, këna kone I Kalana Carangtinanglung katëbëk aji pajënëngane, I Alemkani, I Kalana Carangtinanglung lantas seda∙ Ditu lantas Ida Raden Galuh Madwilis mëdal uli di cacupune, nangis mapulisahan tur ngamë-amë rakane Raden Mantri Jaya∙

Mara kone I Cekel Wenengpati miåëng Ida Raden Galuh ngamë-amë parab ida Raden Mantri Jaya, mara kone kelingan antukka arine makakalih, lantas kasaup arine tur katangisin∙ Sëdëk Ida matatangisan, makëbrot kone mamësu yeh I Alemkani, nyiramin layon ida Raden Mantri Jaya, lantas nyënëng kone Ida tur ilang ragan Idane gudug, waluya jati buka ane suba-suba, suba kone keto lantas Ida pada nuturang indik idane sekadi-kadi∙ Ditu lantas Ida Raden Mantri makakalih saåëng Ida Raden Galuh mantuk ka pakoripan, kairing baan Puntajrudeh tur sing mapamit ring Ida sang Prabhu Dahã∙ Sarauh idane di Koripan lantas ledang gati kone kayun Ida Sang Prabhu miwah Śri Pramiswari, reh suba rauh putran Ida sami∙ Ditu lantas Raden Mantri makakalih nguningang saparindik idane sakadi-kadi, lantas Ida Sang Prabhu makayun ngëbug Ida Prabhu Socawindu ane ane laad mamaling Ida Raden Mantri Singapati∙ Disubane ingkup pangraose, lantas Ida Sang Prabhu nëdunang kaulane makëjang såëgëp pada ngaba sanjata, lantas mamargi magagëbug ka Tanah Sabrang∙

Kacarita sapakaon Ida Raden Mantri Koripan uli Dahã, Ida Raden Mantri Dahã makadi Ida Raden Galuh Dahã nangis dogen kone ngamë-amë kone I Cekel Wenengpati∙ Ida Sang Prabhu ledang pisan kayun idane, reh kasëngguh I Cekel Wenengpati sujati jëlma pangumbarayan lantas Ida Sang Prabhu ngandika ringnputrane makakalih∙ “Cëning,cëning nanak bagus muwah nanak galuh, suud cëning nyëdihang I Cekel Wenengpati reh ya jëlma pangumbarayan∙ Yen nanak galuh makayun tëken anak muani, sing ja kuang putran para ratu ane patut nganggon cëning rabi∙" Keto pangandikan Sang Prabhu, lantas mara kone Ida Raden Galuh nguningang I Cekel Wenengpati sujati Raden Mantri Koripan, ulian sakeng pitutur irangsasa tur kuningang sakadi-kadi indik Idane uli mara matëmu tëeken Ida Raden Mantri Koripan∙ Mara keto aturin idane Raden Galuh, lantas Ida Sang Prabhu mapangënan tur ngandika:" Beh, mas I bapa dewan ibapa, cëning nanak galuh dadi mara cëning nuturang ënto tëken bapa∙ Yen ipidan cëning nutur keto, dong sing ada buka jani, reh mulatuah rakan cëninge ënto ane sudin bapa, apang Ida nganggon cening rabi∙ Nah, jani kadung suba pada pëlih, jalan anti dogen malu, da cëning nyëbëtang∙" Keto kone pangandikan Ida Sang Prabhu, lantas matur Ida Raden Mantri Prabatasari∙ "Inggih ratu guru aji yen pade sapunika, manut manah titiang, patut titiang makadi palungguhan papa ngasor ring palungguh Ida I bapa ring Koripan, santukan palungguh bapa maraga alitan ring Ida, malihã Ida I bëli Mantri Koripan sane nyidayang ngarauhang I mbok∙ samalih titiang miragi orti, kocap palungguh Ida I bapa kalih I beli ring Koripan mangkin lunga ngëbug Sang Prabhu Socawindu ring Tanah Sabrang, sane pëcak mamaling Ida I beli∙ Yen bilih patut atur titiange ngiring ,angkin tëdunang kaulane iriki sami ngiring tulung Ida mangkin, anggen naur bakti kalih paswecan Ida I beli ring palungguh bapa kalih ring titiang∙ Keto kone atur Ida Raden Mantri Prabatasari, kapatutang pësan antuk Ida Sang Prabhu, lantas prëjani kone Ida nëdunang kaulane makëjang ngaba sikëp lakar nulung magagëbug ka Tanah Sabrang∙ Disubane pada tëka kaulan idane, lantas Ida mamargi ngungsi ka Tanah Sabrang∙

Tan caritanan dijalan rauh kone Ida saåëng sami di Tanah Sabrang, lantas Ida Raden Mantri Prabatasari ngandika ya kaulane sami masiat∙ Ida Sang Prabhu Dahã saåëng putrane ngojog kone ka pondok tangkil ring rakane Ida Prabhu Koripan∙ Ditu lantas Ida Sang Prabhu kalih miwah Ida Raden Mantri samian mararosan sami saling akûamayang∙

Kacarita Ida Sang Prabhu Socawindu nyingak kaulan Ida kapesan di pasiatan, mitaën ring rakan Ida pacang kasor, ring eling ring panyumpënan idane suba, lantas Ida ngandikayang kawulan Ida makëjang ngayah∙ Ida sang Prabhu Socawindu raris nunas ring Sang Prabhu Koripan miwah ring Ida Raden Mantri Singapati, tur Ida ngaturang jagat tëkaning isine makëjang, tur Ida Raden Mantri Jaya kapabuncingang ring putran Ida Sang Prabhu Socanwindu maparab Raden Galuh Srenggawati, ngararis Ida sumëndi agung di Tanah Sabrang∙ sabudal Ida sami uli Tanah Sabrang, lantas Ida raden Mantri Singapati mabuncing ring Raden Galuh Ambarsari∙ Ida Raden Mantri Prabatasari masi mabuncing ring Raden Galuh Madwilis∙